RLC ELEC 50 เรื่อง อิเล็กทรอนิกส์พื้นฐาน อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ : ตัวต้านทานปรับค่า ( Variable Resistor ) ตัวต้านทานปรับค่าได้

ตัวต้านทานปรับค่าได้ Variable Wirewound Resistor ຕົວຕ້ານທານ

การเรียกชื่อตัวต้านทานจะเรียกชื่อตามชนิดวัสดุที่ใช้ทำตัวต้านทาน ถ้ามีชื่อเฉพาะก็เรียกชื่อเฉพาะไปเลย เช่น ตัวต้านทานทนความร้อน โวลุ่ม เป็นต้น การแบ่งชนิดตัวต้านทานมีหลายเกณฑ์ด้วยกัน

1) ใช้วัสดุที่ใช้ทำตัวต้านทานเป็นเกณฑ์ เช่น ตัวต้านทานชนิดคาร์บอนฟิล์ม ตัวต้านทานชนิดฟิล์มโลหะ ตัวต้านทานไวร์วาว ตัวต้านทานออกไซด์ของโลหะ

2) แบ่งชนิดตามวิธีการติดตั้งเป็นเกณฑ์ เช่น ตัวต้านทานแบบ SMD ตัวต้านทานมาตรฐาน (มีขายาวเอาไว้ต่อใช้งาน) ตัวตานทานแบบติดตั้งกับแท่น(Chassis Mount Resistor )ซึ่งตัวต้านทานแบบนี้จะมีขนาดใหญ่มีขาหรือส่วนของโครงไว้ยึดและขันน๊อต จุดที่ต่อตัวต้านทานไปใช้งานอาจเป็นแบบบัดกรี แบบขันน๊อต หรือ แบบมีสายไฟก็มี

3) แบ่งชนิดโดยใช้ค่าความต้านทานเป็นเกณฑ์ มีตัวต้านทานชนิดค่าคงที่ กับ ตัวต้านทานชนิดปรับค่าได้ เมื่อเราปรับหมุนแกนค่าความต้านทานจะเปลี่ยนค่าตามไป เมื่อเปลี่ยนค่าความต้านทานทำให้ค่ากระแสและแรงดันในวงจรเปลี่ยนค่าตามไปด้วยผลคือการทำงานของวงจรก็จะเปลี่ยนไปด้วย

วงจรหลายชนิดจำเป็นต้องทำการปรับและจูนเพื่อให้ได้ค่าทางไฟฟ้าที่ต้องการ เช่น วงจรปรับค่าแรงดัน แหล่งจ่ายไฟแบบปรับค่าได้ สเปคของตัวต้านทานชนิดปรับค่าได้ที่ต้องพิจารณาและกล่าวถึงได้แก่ จำนวนรอบการหมุน มีแบบ 1 รอบ 3 รอบ 5 รอบ 10 รอบ ยิ่งรอบเยอะหมายถึงการปรับแบบละเอียดหรือปรับได้เยอะ ตำเหน่งที่ใช้ปรับหรือปุ่มปรับอาจอยู่ด้านบนหรืออยู่ด้านข้าง ความโตและความยาวของแกนปรับ เกลี่ยวยึดมีขนาด M2 M4 M6 M8 M10 เป็นต้น กราฟคุณลักษณะความต้านทานเมื่อปรับค่า มีแบบ Linear , Logarithmic , Reverse Logarithmic จำนวนตัวต้านทานต่อแกงค์เป็นตัวต้านทานแบบชุดปรับที่แกนจุดเดียวค่าความต้านทานจะเปลี่ยนค่าทุกตัวในชุด ตัวอย่างชื่อภาษาอังกฤษของตัวต้านทานแบบปรับค่าได้ เช่น Trimmer , Potentiometer , Variable Resistor , Adjustable Power Resistor , Rotary Potentiometer , Rheostat

แสดงตัวอย่างการใช้งานตัวต้านทานปรับค่าได้